“Θα δούμε επιπτώσεις κυρίως στην ενέργεια, αλλά και αντίκτυπο στον πληθωρισμό, στο κόστος δανεισμού και στις χρηματοπιστωτικές αγορές” σημείωσε ο κ. Σταϊκούρας, τονίζοντας παράλληλα ότι οι πληθωριστικές συνέπειες θα αφορούν και τις εισαγωγές από σιτηρά και δημητριακά". Παράλληλα, ο κ. Σκυλακάκης δήλωσε ότι "το κλειδί είναι αν ο πόλεμος θα κρατήσει τόσο ώστε να έχουμε μείζονες αλλαγές του παγκόσμιου ενεργειακού στάτους επί τα χείρω, έκβαση η οποία θα χρειαστεί μια συνολικά καινούρια πολιτική και από την Ευρώπη”.

Ήδη, πάντως με βάση εκτιμήσεις της αγοράς δεν αποκλείεται ο πληθωρισμός να “δοκιμάσει” νέα επίπεδα ρεκόρ. Υπενθυμίζεται, ότι τον Ιανουάριο, ο πληθωρισμός στην Ελλάδα άγγιξε το 6,2% και προήλθε κυρίως από την αύξηση 5,2% των τιμών σε αλεύρι, ψωμί, ζυμαρικά, μοσχάρι, αρνί και κατσίκι, πουλερικά, τυριά, ελαιόλαδο, κ.ά., κατά 22,6% σε ενοίκια, ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης, 3% στα διαρκή αγαθά κ.λπ.

Ενόψει, πάντως, των  ανακοινώσεων στα μέσα Μαρτίου της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό Φεβρουαρίου τα μηνύματα δεν είναι καλά.  Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ καταγράφηκε σημαντική αύξηση κατά 31,6% στον γενικό δείκτη τιμών παραγωγού στη βιομηχανία (σύνολο εγχώριας και εξωτερικής αγοράς), τον Ιανουάριο εφέτος σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Ιανουαρίου 2021, έναντι μείωσης 5,4% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών το 2021 με το 2020.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η νέα αύξηση στο κόστος παραγωγής των εγχώριων βιομηχανιών οφείλεται στις εξής μεταβολές των δεικτών των επιμέρους αγορών:

   α. Στην αύξηση του δείκτη τιμών παραγωγού εγχώριας αγοράς κατά 32%, και

   β. Στην αύξηση του δείκτη τιμών παραγωγού εξωτερικής αγοράς κατά 30%.

Παράλληλα, ο γενικός δείκτης παρουσίασε αύξηση 4% τον Ιανουάριο 2022 σε σύγκριση με τον δείκτη του Δεκεμβρίου 2021, έναντι αύξησης 2,3% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών το 2021 με το 2020.

Κόστος οικοδομικών υλικών

Επιπλέον και στην οικοδομή, σε έναν κλάδο που δίνει στίγμα για τα ενοίκια, τα κόστη συντήρησης σπιτιών κτλ τα “μαντάτα” είναι δυσοίωνα. Πιο συγκεκριμένα με σημαντική αύξηση της τάξης του 7,3% στις τιμές των οικοδομικών υλικών άρχισε το 2022, καθώς ανατιμήσεις υπήρξαν σε όλες ανεξαιρέτως τις επιμέρους κατηγορίες των υλικών, «ωθούμενες» από αυτές σε ηλεκτρισμό και πετρέλαιο.

Ειδικότερα, αυξήσεις τιμών καταγράφηκαν σε: Ηλεκτρική ενέργεια (56,7%), Πετρέλαιο κίνησης- Diesel (26,3%), Σίδηρο οπλισμού (17,4%), Αγωγούς χάλκινους (14,3%), Σωλήνες χαλκού (12,5%), Τούβλα (10,4%), Θερμαντικά σώματα (8,1%), Πλαστικούς σωλήνες (8,1%), Σωλήνες πλαστικούς, συνθετικούς, ινοτσιμέντου (6,6%), Παρκέτα (6,2%), Υαλοπίνακες ασφαλείας (5,9%), Εντοιχισμένα ντουλάπια (5,5%), Ξυλεία οικοδομών (5,3%), Κουφώματα αλουμινίου (4,7%), Έτοιμο σκυρόδεμα (4,1%), Πόρτες εσωτερικές (4,1%), Πλαστικό, ακρυλικό, νερού (3,5%), Παράθυρα ξύλινα (3,3%), Τσιμέντο (3,2%) και Μαρμαρόπλακες (3%).

Όπως ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, ο γενικός δείκτης τιμών υλικών κατασκευής νέων κτηρίων κατοικιών παρουσίασε αύξηση 7,3% τον Ιανουάριο 2022 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Ιανουαρίου 2021, έναντι αύξησης 0,3% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών το 2021 με το 2020. Παράλληλα, ο γενικός δείκτης παρουσίασε αύξηση 0,8% τον Ιανουάριο 2022 σε σύγκριση με τον δείκτη του Δεκεμβρίου 2021, έναντι αύξησης 0,7% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων μηνών των ετών 2021 και 2020.

Καμπανάκι κινδύνου από τις ΜμΕ

Στο μεταξύ οι τελευταίες δυσμενείς γεωπολιτικές εξελίξεις,αναμένεται να εκτοξεύσουν το ήδη το υπέρογκο κόστος ενέργειας, με τον Πρόεδρο του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας, Παύλο Ραβάνη, να ζητάει την άμεση λήψη δραστικών παρεμβάσεων, ώστε να αναχαιτιστεί το νέο κύμα ανατιμήσεων που θα πλήξει επιχειρήσεις και νοικοκυριά.  

Σύμφωνα, μάλιστα, με νέα έρευνα του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας με την συμμετοχή επιχειρήσεων μελών του, για το 66% των επιχειρήσεωναυτών η λειτουργία τους επηρεάζεται πολύ από την αύξηση της ενέργειας και για το 28% αρκετά, με αποτέλεσμα, ένας στους τρεις επιχειρηματίες να μην γνωρίζει ή να μην μπορεί να υπολογίσει με ακρίβεια, το ποσοστό αύξησης των τιμολογίων ενέργειας για την επιχείρησή του.

Από τα συμπεράσματα της ίδιας έρευνας, προκύπτει ότι το κόστος ενέργειας για τις επιχειρήσεις,αυξήθηκε κατά μέσο όρο τον τελευταίο χρόνο κατά 85%, με τις μισές επιχειρήσεις που συμμετείχαν να βλέπουν αύξηση στα τιμολόγιά τους πάνω από 90% και το 40% να εκτιμά την αύξηση μεταξύ 21 - 50%.

Ως κύρια πηγή ενέργειας, η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρηματιών (87%) δήλωσε την ηλεκτρική, 7% το φυσικό αέριο, 3% το πετρέλαιο, 1% τα βιο-καύσιμα και 1% τις ανανεώσιμες πηγές. Συμπεριλαμβανομένων των μέχρι σήμερα αυξήσεων, η έρευνα του Β.Ε.Α καταλήγει στο συμπέρασμα, ότι το κόστος ενέργειας ως προς το συνολικό τζίρο της επιχείρησης, αντιπροσωπεύει πλέον κατά μέσο όρο το 36%.

Περίπου ένας στους τρεις επιχειρηματίες (36%)έχει ήδη προχωρήσει σε αύξηση των τιμών των προϊόντων του λόγω της εκτόξευσης του κόστους της ενέργειας, ενώ πολλοί επιχειρηματίες (23%) απέφυγαν να απαντήσουν σε αυτή την ερώτηση. 

Άλλα ενδιαφέροντα συμπεράσματα τις έρευνας,αναδεικνύουν ότι: 

• Το 80% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα έχουν ήδη εφαρμόσει αυξήσεις στα προϊόντα τους και αναμένεται να κάνουν και νέα αύξηση τιμών το προσεχές διάστημα.

• Το 19% που έχει ήδη κάνει αύξηση, δεν σκοπεύει να προχωρήσει σε νέα, το προσεχές διάστημα. 

• Ο μέσος όρος αύξησης των τιμών το προσεχές διάστημα, θα διαμορφωθεί κοντά στο 14% ως απόρροια της αύξησης του ενεργειακού κόστους. 

• Ένας στους τρεις επιχειρηματίες (33%),πιστεύει ότι τα μέτρα στήριξης και ενίσχυσης που έχουν ήδη ληφθεί ή ανακοινωθεί μέχρι σήμερα από την κυβέρνηση, είναι στη λάθος κατεύθυνση, ενώ και σχεδόν ο ίδιος αριθμός (28%) ότι είναι στη σωστή κατεύθυνση, αλλά δεν επαρκούν. Μόλις το 1% θεωρεί ότι είναι στη σωστή κατεύθυνση και επαρκούν. 

• Το 78% όσων απάντησαν ότι τα μέτρα είναι προς τη λάθος κατεύθυνση, αύξησαν τις τιμές τους, όπως επίσης και το 76% που δήλωσε ότι είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά δεν επαρκούν.

Σημειώνεται ότι το 57% των συμμετεχόντων στην έρευνα είναι επιχειρηματίες με προσωπικό έως 10 εργαζόμενους, το 2% με προσωπικό από 11 έως 20 εργαζόμενους, το 5% με προσωπικό από 21 έως 40 εργαζόμενους, το 1% με προσωπικό από 40 έως 60 και το 1% με περισσότερους από 61 εργαζόμενους.

Λήψη άμεσων μέτρων για την αναχαίτιση της ακρίβειας 

Ο πρόεδρος του Β.Ε.Α Παύλος Ραβάνης και η διοίκηση του Επιμελητηρίου, έχουν καταθέσει στα συναρμόδια υπουργεία, ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο προτάσεων, τόσο για το δομικό εκσυγχρονισμό του ενεργειακού κλάδου, όσο και για την άμεση προστασία της μικρομεσαίας επιχείρησης. 

Μεταξύ άλλων, το Β.Ε.Α προτείνει: 

1.​Να δοθεί στις βιοτεχνικές επιχειρήσεις ποσοστό επιδότησης 80% επί της ρήτρας αναπροσαρμογής, σχετιζόμενης με την χονδρεμπορική τιμή αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, και όχι έκπτωση στην τιμή ενέργειας.

2.​Να δοθεί επιδότηση της αύξησης της ενέργειας,που καταγράφεται στα τιμολόγια ενέργειας, με τη μορφή άτοκου δανείου, ή επιστρεπτέας προκαταβολής, για την αντιμετώπιση του προβλήματος της ρευστότητας. Συγκεκριμένα, έχοντας σαν βάση τις τιμές ενέργειας μηνός Ιουλίου 2021, να επιδοτηθεί αναδρομικά η αύξηση των τιμολογίων ενέργειας, για κάθε μήνα ή δίμηνο, σε κάθε βιοτεχνία στην οποία αποδεδειγμένα (βάση ΚΑΔ) η ενέργεια αποτελεί σημαντικό παράγοντα στη διαμόρφωση του κοστολογίου της.

3.​Να δοθεί η δυνατότητα εξόφλησης λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος σε περισσότερες από 6 δόσεις.

4.​Να επιδοτηθούν οι αυξήσεις στα δημοτικά τέλη στο 100% και να γίνει επαναφορά τους στην πρότερη κατάσταση, μετά τη λήξη της ενεργειακής  κρίσης.

5.​Να πραγματοποιηθεί καλύτερος και αποτελεσματικότερος έλεγχος εκ μέρους της ΡΑΕ για την εφαρμογή της επιδότησης από τους παρόχους, καθότι παρατηρούνται μεγάλες διαφορές από προμηθευτή σε προμηθευτή, ενώ υπάρχουν και φαινόμενα μη τήρησης των εξαγγελθέντων εκπτώσεων.

Για τη μεσοπρόθεσμη αντιμετώπιση της ενεργειακής εξάρτησης, το Β.Ε.Α προτείνει την κατάρτιση σχεδίου χρηματοδοτικών ενισχύσεων, με κίνητρα στις επιχειρήσεις ώστε να προχωρήσουν:

1.​Στην αγορά μηχανημάτων χαμηλότερης ενεργειακής κλάσης (η εξαίρεση των επιχειρήσεων από το πρόγραμμα επιδότησης κλιματιστικών είναι άδικη).

2.​Στην εγκατάσταση και αξιοποίηση μονάδων ΑΠΕ και ενεργειακών κοινοτήτων.